Gramatura tka<niny czy gramatura materiału to jedna z podstawowych wartości krawieckich przy projektowaniu odzieży lub akcesoriów. Wartość ta może oznaczać gramaturę bawełny lub innych materiałów. W tym artykule tłumaczymy, co oznacza gramatura tkaniny i dlaczego ma tak duże znaczenie przy wytwarzaniu odzieży i innych produktów materiałowych.
Gramatura materiału - co oznacza?
Gramatura materiału to najprościej mówiąc, waga tkaniny o wymiarach 1 metr kwadratowy, czyli 1 m x 1 m. Wartość gramatury zależy od tego, jak duża jest masa tkaniny. Im wyższa masa, tym wyższa gramatura materiału. Najczęściej tę wartość podaje się w metrach kwadratowych, jednak zdarza się również określanie na metr bieżący. Ten sposób jednak może nie być najlepszy, ponieważ w takim wypadku gramatura takiej samej tkaniny będzie różnić się w zależności od szerokości materiału.
Masa danej tkaniny zależy od grubości nitek i gęstości ich tkania. Należy pamiętać, że jednostka gramatury materiału nie mówi nic o tym, jaki to rodzaj materiału ani jakiej jest jakości. To jedynie jednostka określająca wagę, jaką ma metr kwadratowy tkaniny.
Jak obliczyć gramaturę tkaniny?
Możliwe jest obliczenie gramatury materiału w domowych warunkach. Konieczne będzie odmierzenie materiału np. o wymiarach 1 m x 1 m, który następnie należy umieścić na wadze, np. kuchennej. Następnie należy skorzystać ze wzoru:
Gramatura = waga próbki materiału (podana w gramach) / wielkość próbki materiału (podana w metrach kwadratowych)
Czyli gramatura materiału to stosunek masy tkaniny do jej powierzchni wyrażony w m².
Przykładowo, mając próbkę materiału, której wymiary wynoszą 40 cm na 30 cm, najpierw musimy zmienić jednostkę na metry, więc jest to 0,4 m x 0,3 m. Powierzchnia kwadratowa wynosi więc 0,12 m². Po zważeniu okazuje się, że próbka waży 14 gramów.
Korzystając więc ze wzoru gramatura materiału to 14 g/0,12 m², czyli 116,67 g/m²
Gramatura tkaniny - na co zwrócić uwagę przy wyborze?
Wiesz już, że wyższa gramatura tkaniny wcale nie musi oznaczać, że jakość materiału jest lepsza. Co w takim razie możemy wyczytać z wartości gramatury? Poniżej kilka punktów, na które trzeba zwrócić uwagę!
Przeznaczenie odzieży lub akcesoriów z materiału
Gramaturę materiału należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu szczegółów swojego projektu. Do tego należy ustalić, jakie ma być przeznaczenie projektowanej rzeczy. Przykładowo odpowiednia gramatura koszulki będzie różnić się od tego, czy jest to odzież letnia, czy na chłodniejsze dni.
Materiały na koszulki czy letnie sukienki produkowane są ze starannie wyselekcjonowanych tkanin o niskiej gramaturze, nieprzekraczającej 150-200 g/m². Spódnice powinny mieć gramaturę do 200 g m2, a grubsze koszulki i bawełniane bluzy nieco wyższą gramaturę, między 160-220 g/m².
W przypadku polarów najlepsze będą różne gramatury, między 100 a 300 g/m². Ciężkie materiały o większej gramaturze sprawią, że materiał będzie mieć lepsze właściwości izolacyjne. A jaka gramatura jest odpowiednia na ciepłe bluzy, kurtki i płaszcze? Tu akurat działa zasada, że wartość gramatury najlepiej, aby była powyżej 350 g m2.
Odwrotnie jest natomiast w przypadku np. maseczek. Wyższa gramatura oznacza, że materiał jest grubszy i może np. utrudniać oddychanie przez materiał.
Gramatura materiału a gniecenie
Warto wiedzieć, że dzięki wyższej gramaturze tkaniny będą bardziej odporne na gniecenie. W teorii więc warto decydować się na projektowanie ubrań o wysokiej gramaturze, jednak ma to również swoje minusy. Tkanina o wyższej gramaturze będzie mniej podatna na gniecenie, ale jednocześnie może źle się układać. Wyższa waga może powodować również dyskomfort dla osoby noszącej ubranie z danego materiału.
Gramatura tkaniny bawełnianej do akcesoriów
Jaka gramatura bawełny będzie najlepsza np. do toreb bawełnianych lub kosmetyczek? Tutaj właśnie sprawdzi się grubszy materiał, czyli np. o gramaturze 200-280 g m2. Takie torby są wyższej jakości niż bardziej budżetowa opcja 140 g m2. Gramatura materiału o takiej wartości może być również zadowalającej jakości, jednak dzięki wysokiej gramaturze torba będzie bardziej sztywna, wytrzymała i trwała.
Gramatura tkaniny bawełnianej o wyższej wartości może być również bez obaw prana, co przemawia za jej wyższą jakością. Natomiast niższa gramatura stwarza ryzyko skurczenia się w praniu, przez kontakt z wodą i środkami chemicznymi.
Jak widać, gramatura materiału w przypadku akcesoriów powinna być nieco wyższa, co pozwoli na uzyskanie jakości premium. To szczególnie ważne, jeśli zamawiamy takie produkty jak np. bawełniane torby reklamowe.
Nadruk a gramatura tkaniny
Znakowanie odzieży np. przy użyciu haftu komputerowego lub druku DTG wymaga dostosowania odpowiedniej gramatury. Najlepiej, aby było to minimalnie 160 g m2 i więcej. Jednym z lepszych materiałów na druk na materiale jest bawełna, jednak należy pamiętać, aby odpowiednio dopasować materiały do twojego projektu. W przypadku większego nakładu nadruku na odzieży lub torbach warto rozważyć sitodruk.
Gramatura materiału a jakość tkaniny
Jak już wspomnieliśmy wyżej, gramatura określa tylko grubość materiału, a nie jego jakość. O jakości decyduje gatunek tkaniny, sposób barwienia, sploty nici i wykończenie materiału. Dlatego wybierz tkaninę, opierając się o to, jakie zadanie ma spełniać produkt.
Podział materiałów na podstawie gramatury materiału
Gramatura materiału, czyli inaczej mówiąc jego waga, pozwala na dokonanie podziału na trzy kategorie. Tkaniny o najniższej gramaturze to tkaniny lekkie. Ich wartość gramatury wynosi od 1 do 150 g m2. Do tej grupy można zaliczyć materiały takie jak szyfon, woal, len czy organza. Kolejny przedział, czyli od 150 do 350 g m2 to tkaniny o średniej gramaturze. Do tego rodzaju zaliczają się materiały: satyna, tafta, jersey czy poliester. Najcięższe materiały to tkaniny o wysokiej gramaturze, czyli powyżej 350 g/m2. Do takich tkanin zaliczany jest np. jeans czy materiały obiciowe.
Jaka gramatura bawełny będzie odpowiednia?
Wszystko zależy od tego, jaki rodzaj tkaniny chcesz uzyskać. Delikatne i lekkie materiały bawełniane mają gramaturę materiału nawet od 50 do 120 g/m2. Użycie tego typu materiału będzie odpowiednie do naprawdę cienkich ubrań na upały, które zapewnią przewiewność. Trwalsze materiały, np. na bluzy z bawełny, powinny mieć gramaturę między 180 a 250 g/m2. Natomiast jeśli interesuje cię zaprojektowanie odzieży roboczej, duże znaczenie ma jej ciężar. Gramatura tkaniny w takim wypadku powinna wynosić około od 180 do 250 g/m2.
Sprawdź też, jakie są właściwości bawełny i jak o nią dbać: https://www.natura.slupsk.pl/post/wlasciwosci-bawelny.
Podsumowanie
Kiedy wiesz już, co oznacza gramatura tkaniny i jak dopasować odpowiednią wartość do projektu, możesz wdrożyć te zasady do swoich potrzeb. Ważne, aby pamiętać, że to nie jest najważniejszy parametr odzieży, a należy go po prostu dopasować do swojego zamówienia. Jeśli potrzebujesz porady, jaką gramaturę dopasować do swojego projektu, skontaktuj się z nami!
Przeczytaj również: Haft komputerowy, haft maszynowy - na czym polega?